ارتودنسی فک پایین چگونه است؟

بسیاری از افرادی که به ارتودنسی نیاز دارند، تنها در فک پایین با مشکلاتی مانند نامرتبی دندان ها یا ناهنجاری فکی مواجه هستند. در چنین مواردی، ممکن است ارتودنسی تنها برای فک پایین تجویز شود. اما چه زمانی ارتودنسی فک پایین به تنهایی امکان پذیر است و چه عواملی در این تصمیم گیری نقش دارند؟در ادامه این مطلب از مجله کرج اورتو درباره امکان ارتودنسی فک بالا و پایین به تنهایی و به خصوص فک پایین صحبت خواهیم کرد.

ارتودنسی فک پایین

آیا از بیرون زدگی فک پایین و مشکلات ناشی از آن رنج می برید؟ آیا می خواهید لبخندی زیبا و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید؟ ارتودنسی فک پایین می تواند راه حل مناسبی برای شما باشد.

در حدود ۳ تا ۵ درصد افراد، فک پایین آن ها به طور جزئی یا کامل جلوتر از فک بالا قرار گرفته است. این مشکل که به عنوان بیرون زدگی فک پایین شناخته می شود، می تواند باعث ایجاد مشکلات زیر شود:

• کراس بایت: دندان های بالایی به جای قرار گرفتن روی دندان های پایینی، به سمت زبان قرار می گیرند.
• مشکلات جویدن و گاز گرفتن: به دلیل ناهماهنگی دندان ها، جویدن غذا به سختی انجام می شود و ممکن است باعث آسیب به دندان ها و لثه ها شود.
• مشکلات گفتاری: بیرون زدگی فک پایین می تواند بر روی تلفظ برخی حروف تأثیر بگذارد.
• سایش دندان ها: به دلیل ناهماهنگی دندان ها، مینای دندان ها به سرعت ساییده می شود.
• مشکلات مفصلی فک: در برخی موارد، بیرون زدگی فک پایین می تواند باعث ایجاد درد و مشکلات در مفصل فک شود.

علت اصلی بیرون زدگی فک پایین، عوامل ژنتیکی است. بزرگ بودن فک پایین و کوچک بودن فک بالا در خانواده ها ارثی است. همچنین، عادت های بد مانند مکیدن انگشت شست در دوران کودکی نیز می تواند به این مشکل دامن بزند. بهترین روش برای درمان بیرون زدگی فک پایین، ارتودنسی دندان است. ارتودنسی با استفاده از بریس ها و دیگر ابزارهای ارتودنسی، دندان ها و فک ها را به تدریج به موقعیت صحیح خود هدایت می کند.

آیا ارتودنسی فک پایین به تنهایی امکان پذیر است؟

یکی از سوالات رایج در زمینه ارتودنسی این است که آیا می توان تنها فک پایین را ارتودنسی کرد؟ پاسخ به این سوال به عوامل مختلفی بستگی دارد.

در مواردی که فرد با مشکلاتی مانند جلو بودن فک پایین نسبت به فک بالا و کراس بایت (قرار گرفتن دندان های بالایی پشت دندان های پایینی) مواجه باشد، ارتودنسی تک فک ممکن است گزینه مناسبی باشد. اما این درمان تنها در شرایط خاصی قابل انجام است:

• صاف و مرتب بودن دندان های فک بالا: اگر دندان های فک بالا هیچ گونه نامنظمی، شلوغی یا فاصله بین دندانی نداشته باشند.
• تراز و تقارن فک بالا: فک بالا باید کاملاً تراز و متقارن باشد و هیچ گونه ناهنجاری دیگری در آن وجود نداشته باشد.
• مشکلات محدود به فک پایین: ناهنجاری تنها در فک پایین وجود داشته باشد و فک بالا مشکلی نداشته باشد.

بیشتر بخوانید: مراحل ارتودنسی دندان را بیشتر بشناسید.

انواع ناهنجاری های فک پایین قابل درمان با ارتودنسی

ارتودنسی فک پایین یکی از روش های درمانی رایج برای اصلاح ناهنجاری های دندانی و فکی است. این درمان نه تنها به بهبود ظاهر لبخند کمک می کند، بلکه می تواند مشکلات عملکردی مانند جویدن، تنفس و حتی گفتار را نیز برطرف کند. در ادامه به بررسی دلایل اصلی انجام ارتودنسی فک پایین و انواع ناهنجاری های قابل درمان با این روش می پردازیم.

فک پایین عقب رفته (Underbite)

در این حالت، دندان های پایین جلوتر از دندان های بالا قرار می گیرند. ارتودنسی فک پایین عقب رفته می تواند با حرکت دادن دندان ها و فک به سمت جلو، این مشکل را برطرف کند.

فک پایین جلو آمده (Overbite)

در این حالت، دندان های بالا بیش از حد روی دندان های پایین قرار می گیرند. ارتودنسی فک پایین جلو آمده می تواند با حرکت دادن دندان ها و فک به سمت عقب، این مشکل را اصلاح کند.

ناهنجاری های جانبی (Crossbite)

در این نوع ناهنجاری، دندان های بالا و پایین به درستی روی هم قرار نمی گیرند و هنگام بستن دهان، دندان های یک فک روی دندان های فک مقابل قرار می گیرند. ارتودنسی می تواند با حرکت دادن دندان ها به موقعیت صحیح، این مشکل را برطرف کند.

عوارض عدم درمان ارتودنسی فک پایین

عدم درمان به موقع ناهنجاری های فک پایین می تواند عوارض جدی و طولانی مدتی به دنبال داشته باشد. برخی از مهم ترین این عوارض عبارتند از:

• مشکلات در جویدن غذا: ناهماهنگی دندان ها و فک ها می تواند جویدن را دشوار کرده و منجر به مشکلات گوارشی شود.
• بایت و تراز نامناسب دندان ها: ناهماهنگی دندان ها می تواند باعث سایش زودرس دندان ها، شکستگی دندان ها و مشکلات لثه ای شود.
• درد مزمن فک یا مفصل گیجگاهی فکی (TMJ): ناهنجاری های فک پایین می توانند فشار زیادی به مفصل گیجگاهی فکی وارد کنند و باعث درد مزمن، صدا دادن مفصل و محدودیت در باز و بسته کردن دهان شوند.
• مشکلات تنفسی: در برخی موارد، ناهنجاری های فک پایین می توانند باعث تنگ شدن راه های هوایی و مشکل در تنفس، به ویژه در هنگام خواب یا دراز کشیدن به پشت شوند.
• آپنه خواب، خروپف و اختلالات خواب: ناهنجاری های فک پایین می توانند باعث انسداد راه های هوایی در هنگام خواب و در نتیجه بروز آپنه خواب، خروپف و اختلالات خواب شوند.
• کاهش اعتماد به نفس: ظاهر نامناسب دندان ها و فک ها می تواند تأثیر منفی بر اعتماد به نفس فرد داشته باشد.

بنابراین، به منظور جلوگیری از بروز این مشکلات و داشتن یک زندگی با کیفیت تر، توصیه می شود در صورت تشخیص ناهنجاری فک پایین، هرچه سریع تر به متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. لازم به ذکر است هرچه درمان ارتودنسی در سنین پایین تر انجام شود، نتایج بهتر و پایدارتری خواهد داشت.

چه زمانی ارتودنسی تک فک مناسب نیست؟

ارتودنسی تک فک یا درمان ارتودنسی تنها برای یکی از فک ها (بالا یا پایین)، زمانی مناسب است که مشکل دندانی و فکی تنها در یک فک وجود داشته باشد. اما در بسیاری از موارد، مشکلات دندانی و فکی به صورت ترکیبی و در هر دو فک وجود دارد. در چنین شرایطی، ارتودنسی تک فک نه تنها مشکلی را حل نمی کند، بلکه ممکن است باعث ایجاد مشکلات جدید و پیچیده تر شود.

اگر نحوه قرارگیری دندان های شما روی هم به درستی تنظیم نشده باشد (مشکل بایت)، انجام ارتودنسی تنها برای یک فک می تواند این مشکل را تشدید کند. حرکت دندان ها در یک فک بدون توجه به فک مقابل می تواند باعث ایجاد فشارهای اضافی بر روی دندان ها و مفاصل فکی شده و مشکلاتی مانند سایش دندان ها، درد مفصل و اختلال در عملکرد جویدن را به دنبال داشته باشد.

دندان ها به صورت هماهنگ با هم کار می کنند و هر تغییری در موقعیت یک دندان می تواند بر روی عملکرد دندان های دیگر و همچنین عملکرد فک تأثیر بگذارد. ارتودنسی تک فک ممکن است باعث شود که دندان های شما نتوانند به خوبی وظایف خود را در جویدن، صحبت کردن و بلع انجام دهند.

برای تشخیص اینکه آیا شما کاندیدای مناسبی برای ارتودنسی تک فک هستید، حتماً باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید. متخصص ارتودنسی با بررسی دقیق وضعیت دهان و دندان های شما، می تواند تشخیص دهد که آیا ارتودنسی تک فک برای شما مناسب است یا خیر. در صورتی که مشکل دندانی و فکی شما پیچیده باشد، ممکن است به درمان ترکیبی از ارتودنسی و جراحی فک نیاز داشته باشید.

بیشتر بخوانید: ارتودنسی دندان کودکان به چه صورت است؟

عوارض ارتودنسی یک فک

همان طور که پیش تر هم اشاره شد، تصمیم گیری در مورد نوع درمان ارتودنسی (تک فک یا دو فک) باید توسط متخصص ارتودنسی صورت بگیرد. اما چرا ارتودنسی تنها برای یک فک همیشه بهترین گزینه نیست؟ بیایید چند دلیل مهم را بررسی کنیم:

محافظت از براکت ها

دندان های فک بالا در هنگام جویدن، نقش آسیاب کردن غذا را دارند و به نوعی به دندان های فک پایین ضربه می زنند. اگر فقط فک پایین تحت درمان ارتودنسی قرار گیرد، براکت های این فک مستقیماً در معرض این نیروها قرار می گیرند و ممکن است زودتر آسیب ببینند یا از جای خود خارج شوند. این موضوع می تواند باعث طولانی تر شدن مدت درمان ارتودنسی و افزایش هزینه ها شود.

محدودیت در ایجاد فضا

فک بالا مانند یک قالب برای فک پایین عمل می کند. اگر دندان های فک بالا به هم چسبیده باشند و فضای کافی برای حرکت دندان های فک پایین وجود نداشته باشد، ارتودنسی تک فک نمی تواند نتیجه مطلوب را به همراه داشته باشد. در این موارد، معمولاً نیاز به ارتودنسی همزمان هر دو فک است تا فضای کافی برای حرکت دندان ها ایجاد شود.

مشکل در استفاده از کش های ارتودنسی

در پایان درمان ارتودنسی، اغلب از کش های ارتودنسی برای تنظیم نهایی موقعیت دندان ها استفاده می شود. اگر تنها یک فک تحت درمان قرار گرفته باشد، استفاده از کش های ارتودنسی با محدودیت هایی مواجه خواهد شد.

تصمیم گیری در مورد نوع درمان ارتودنسی باید بر اساس ارزیابی دقیق وضعیت دهان و دندان ها توسط متخصص ارتودنسی صورت گیرد. ارتودنسی تک فک ممکن است در برخی موارد خاص مناسب باشد، اما در بسیاری از موارد، درمان ترکیبی و جامع تری برای اصلاح مشکلات دندانی و فکی مورد نیاز است.

قیمت ارتودنسی فک پایین چقدر است؟

یکی از سوالاتی که اغلب بیماران هنگام تصمیم گیری برای ارتودنسی می پرسند، این است که هزینه ارتودنسی فقط برای یک فک (مثلاً فک پایین) چقدر است؟ چرا هزینه ارتودنسی تک فک ممکن است بیشتر از چیزی باشد که فکر می کنید؟

ممکن است تصور شود که ارتودنسی فقط برای یک فک ارزان تر باشد، اما در بسیاری از موارد اینطور نیست. دلیل آن این است که ارتودنسی تک فک می تواند چالش های خاص خود را داشته باشد:

• تنظیم هماهنگی بین دو فک: وقتی فقط یک فک تحت درمان قرار می گیرد، متخصص ارتودنسی باید با دقت بسیار بالایی دندان ها را جابجا کند تا بتواند هماهنگی بین فک درمان شده و فک درمان نشده را برقرار کند. این کار نیازمند مهارت و تجربه بالایی است و ممکن است زمان بیشتری ببرد.
• نیاز به درمان های تکمیلی: در برخی موارد، پس از اتمام ارتودنسی تک فک، ممکن است نیاز به درمان های تکمیلی مانند استفاده از کش های ارتودنسی یا مراجعه به متخصص ارتودنسی برای تنظیم نهایی باشد. این موارد می توانند هزینه های درمان را افزایش دهند.

در مواردی که ناهنجاری دندانی تنها در یک فک وجود داشته باشد و درمان آن ساده باشد، ممکن است هزینه ارتودنسی تک فک کمتر از ارتودنسی دو فک باشد. اما در اکثر موارد، تفاوت قیمت چندان قابل توجه نیست.

بهترین زمان برای درمان ارتودنسی فک پایین چه زمانی است؟

یکی از سوالات رایج در مورد ارتودنسی، بهترین سن برای شروع درمان است. به طور کلی، هرچه زودتر به فکر درمان ارتودنسی باشیم، نتایج بهتری خواهیم گرفت. با شروع درمان در سنین پایین تر، ارتودنتیست می تواند با استفاده از روش های ساده تر و کمتر تهاجمی، مشکل را برطرف کند. همچنین درمان زودهنگام می تواند از پیشرفت ناهنجاری فک جلوگیری کرده و در نتیجه، نیاز به جراحی را کاهش دهد.

در سنین رشد، استخوان ها نرم تر هستند و راحت تر به درمان پاسخ می دهند. بنابراین، درمان در این سنین معمولاً نتایج بهتری به همراه دارد. توصیه می شود که کودکان در سنین ۷ تا ۱۲ سالگی برای معاینه اولیه به دندانپزشک مراجعه کنند. دندانپزشک با بررسی وضعیت دهان و دندان های کودک، می تواند هرگونه مشکل احتمالی را تشخیص داده و در صورت نیاز، کودک را به متخصص ارتودنسی ارجاع دهد.

در برخی موارد، ممکن است بهتر باشد تا پایان دوره رشد فک صبر کرد و سپس درمان ارتودنسی را شروع کرد. این تصمیم باید توسط متخصص ارتودنسی و با توجه به شرایط خاص هر بیمار گرفته شود.

ارتودنسی فک پایین چقدر طول میکشد؟

برای ارتودنسی دندانهای پایین و یا فک بالا مدت زمان مشخصی را نمی توان معین کرد. زیرا مدت زمان ارتودنسی فک پایین به عوامل متعددی بستگی دارد از جمله:

• مهارت متخصص ارتودنسی
• میزان ناهنجاری های دندان
• نوع ارتودنسی انتخاب شده

سوالات متداول